Wat is Jamie's echte zonde?

In zekere zin staat Jamie Oliver aan de basis van de Krat. Onze oprichtster Eefje Brugman werkte een poos voor Fifteen Amsterdam, Jamies project om kansarme jongeren een koksopleiding te bieden. Terwijl zij met de leerlingkoks langs Nederlandse boeren trok om ze te leren proeven -echte groenten, ambachtelijk geproduceerde kaas, duurzaam geproduceerd vlees- ontstond het idee voor de Krat. Waarom zouden alleen restaurants met deze prachtige producten werken? Was het niet voor alles en iedereen beter om voedsel dicht bij huis te halen? En zo geschiedde.

Jamie ontwikkelde zich ondertussen tot een zeer verdienstelijk ondernemer, maar zolang het kookplezier nog van zijn recepten spat hadden we een zwak voor hem. Nu heeft de man een schandaaltje aan de hand. Nadat hij een Jerk Rice magnetronmaaltijd introduceerde, reageerde de Brits- Jamaicaanse gemeenschap geïrriteerd. Wist hij eigenlijk wel wat (van oorsprong) Jamaïcaanse Jerk was, twitterde parlementslid Dawn Butler. Ze beschuldigde Jamie van ‘cultural appropriaton’, ofwel culturele toe-eigening. Dat betekent zoiets als: het overnemen van culturele gebruiken, gedragingen of kenmerken van een gemarginaliseerde groep (door een bevoorrechte groep) zonder aan de afkomst te refereren en/of er kennis van te hebben.

Ontwerpster Stella McCartney werd van culturele toe-eigening beschuldigd toen ze Afrikaanse prints gebruikte voor haar collectie, hetzelfde gold voor modemerk Supreme. Heel ingewikkeld vinden wij. Of het nou gaat om muziek, mode, beeldende kunst of koken: al die vormen van kunst bestaan toch juist bij de gratie van inspiratie, van nieuwsgierigheid, van het combineren en mengen van oud en nieuw, oosters en Europees, koel en warm? Wat betekent dit begrip voor de internationale keuken? Mogen Engelse koks alleen mashed potatoes en lamb roast bereiden? Mag een Drentse kok geen Kip Tikka Massala maken? Okay, Jamie was slordig. Jerk is een kruidenmengsel waar je vlees mee insmeert voor het barbecueën en gebarbecuede rijst bestaat niet. Bovendien was zijn kruidenmengsel niet Jamaicaans. Maar om dan te spreken van culturele toe-eigening met het oogmerk er geld mee te verdienen is ons wat vergezocht. (Al zal dat dan weer white-priviliged zijn.)

Nee, wat ons betreft is Jamie’s échte zonde dit: waarom leent hij zijn naam in hemelsnaam aan een magnetronmaaltijd?

Inger Boxsem